ภาวะเฉื่อยชาทางใจ หรือ ภาวะสิ้นยินดี (Anhedonia) คืออาการทางจิตเวชที่ผู้ป่วยรู้สึกเฉยชา ไม่สามารถรับรู้ความสุขหรือความพึงพอใจในกิจกรรมหรือสิ่งที่เคยชอบได้อีกต่อไป เช่น ไม่สนุกกับงานอดิเรก ไม่รู้สึกสุขหรือเศร้าอย่างชัดเจน กลายเป็นความว่างเปล่าทางอารมณ์
อาการนี้ส่งผลให้ผู้ป่วยมีปฏิสัมพันธ์กับคนรอบข้างน้อยลง รู้สึกโดดเดี่ยว เกิดความสิ้นหวังและภาวะความรู้สึกด้านลบมากขึ้น โดยแบ่งภาวะสิ้นยินดีออกเป็น 2 ประเภทหลักคือ
ภาวะสิ้นยินดีทางสังคม รู้สึกไม่อยากเข้าสังคมหรือใช้เวลากับผู้อื่น
ภาวะสิ้นยินดีทางกายภาพ รู้สึกชาในความรู้สึกทางร่างกาย เช่น ความต้องการทางเพศลดลง ไม่สนุกกับอาหารหรือกิจกรรมต่าง ๆ
บทความที่เกี่ยวข้องและแนะนำ:
สาเหตุส่วนใหญ่เกิดจากความผิดปกติของสมดุลสารเคมีในสมอง โดยเฉพาะสารโดปามีนที่เกี่ยวข้องกับความพึงพอใจและความสุข และมักพบร่วมกับโรคซึมเศร้า โรคไบโพลาร์ โรคจิตเภท รวมถึงโรคทางกายบางชนิดเช่นโรคพาร์กินสัน โรคเบาหวาน หรือผลข้างเคียงจากยาบางชนิด
ผู้ที่มีภาวะนี้มักรู้สึกไร้จุดหมายในชีวิต เฉื่อยชา ไม่มีแรงจูงใจ และอาจมีปัญหาสุขภาพจิตรุนแรงหากไม่ได้รับการดูแลอย่างเหมาะสม
แนวทางการดูแลเบื้องต้น ได้แก่
ปรับเปลี่ยนวิถีชีวิต เช่น ออกกำลังกาย รับประทานอาหารที่เหมาะสม นอนหลับเพียงพอ และทำกิจกรรมที่เคยชอบ
รับการสนับสนุนจากครอบครัวและเพื่อนช่วยให้รู้สึกได้รับความอบอุ่นและมีค่า
หากอาการรุนแรงควรพบจิตแพทย์เพื่อวินิจฉัยและรับการรักษาอย่างเหมาะสม
กล่าวโดยสรุป ภาวะเฉื่อยชาทางใจหรือภาวะสิ้นยินดีเป็นสัญญาณเตือนสำคัญของปัญหาสุขภาพจิต ที่ต้องได้รับการสนใจและดูแลอย่างจริงจังเพื่อป้องกันผลกระทบทั้งทางจิตใจและร่างกายในระยะยาว,
Health Issues
of Interest
Imbalance
magazineasp
.webp)
